En daar zit ik dan, in het vliegtuig terug naar huis. Moe maar voldaan. En vol van indrukken – want afgelopen week was ik met de ministeriële delegatie van demissionair minister Conny Helder voor Langdurige Zorg en Sport op bezoek in China.
Met zo’n 20 mensen – naast de officiële delegatie ook een business en academische afvaardiging – bezochten we universiteiten, ziekenhuizen en zorgcentra in Beijing, Shanghai en Hongkong.
Verschillen en overeenkomsten
Er zijn grote verschillen tussen China en Nederland. Bijvoorbeeld in de omvang van het land en het aantal inwoners. En de manier waarop het land en de zorg bestuurd worden en georganiseerd zijn. Maar er zijn ook overeenkomsten. In de uitdagingen die dementie ons biedt. Door de snelle vergrijzing met in het kielzog de stijgende aantallen mensen met dementie. De afnemende omvang van de beroepsbevolking. Met nu al grote tekorten in handen aan het bed. En straks misschien nog meer. En ook in de overtuiging dat de oplossing van een én-én aanpak moet komen. Met aandacht voor welzijn en eerstelijnszorg in de wijk waar dat kan. Zodat er voor hen die dat nodig hebben plek is in ziekenhuizen met uitgebreidere diagnostiek, behandeling en wetenschap.
Beijing
Ons bezoek begon in Beijing. Met een stralende zon en felblauwe lucht bezochten we de Verboden Stad. Hoe bijzonder om daar rond te lopen, omgeven door eeuwen geschiedenis. Op deze eerste dag was er ook een kennismakingsdiner. Gezeten aan een grote ronde tafel, met een draaischijf in het midden waarop de heerlijkste gerechten verschenen, maakten we kennis met de deelnemers van de delegatie.
Als academische delegatie volgden wij een eigen ‘track’. Terwijl de officiële delegatie bezoeken aflegde bij verschillende ministeries, kregen wij een inkijkje in zorg en wetenschap. Bijzonder om te zien hoe nieuwe cognitieve tests worden uitgevoerd bij duizenden, honderdduizenden mensen, en soms zelf meer dan een miljoen. Er zijn apps en e-tools die gebruikt worden als test, of om informatie te verzamelen of cognitieve training te geven.
Community centers bieden basis-diagnostiek en verschillende interventies. Naast onderzoeken die wij ook kennen, hadden zij een “Health Self-test Area” en een sectie voor Traditional Chinese Medicine. Ziekenhuizen bieden alle geavanceerde diagnostische tests die wij hier ook hebben. Anders is het dat mensen voor de diagnose minimaal een dag of vijf worden opgenomen. Een scenario dat we ons in Nederland moeilijk voor kunnen stellen!
Shanghai
Na zo’n drie dagen vlogen we door naar Shanghai. Ook hier bezochten wij universiteiten en ziekenhuizen. En een gloednieuw ingericht community center. Waar mensen niet alleen komen voor diagnose en dagopvang, maar waar ook een verpleeghuis aan vast bleek te zitten. We zagen een orkest van mensen met dementie, en een Alzheimer-café – bemand door mensen met een milde cognitieve stoornis. Ruimtes ingericht om de zintuigen te stimuleren, om te tuinieren en om te bewegen.
Tegelijkertijd viel het op dat de bewoners van het verpleeghuis veelal in bed liggen. Dat is dan weer heel anders dan hoe het er bij ons aan toe gaat. Er is veel aandacht voor bewustzijn. Met televisie-optredens van neurologen, en een soap-serie over ‘Aunt Kang and her friends’, waarin de verschillende ziektes die ouderen kunnen treffen aan de orde komen.
Hongkong
We eindigden onze reis in Hongkong. Opnieuw een totaal andere sfeer, klimaat en ervaring dan zowel Beijing als Shanghai. Maar de vriendelijkheid en het enthousiasme waarmee we ontvangen werden was even groot. Het Neuroscience instituut van Hongkong University heeft niet alleen toponderzoek naar de oorzaak, diagnose en behandeling van alzheimer, maar ook nog eens een unieke locatie, in de groene heuvels met uitzicht op zee.
Samenwerking belangrijk
Het bezoek gaf niet alleen inzicht in het zorgsysteem van China, maar ook een nieuwe blik op het Nederlandse. En zo slecht doen we het hier nog niet! Veel interesse was er voor hoe het ons in Nederland, bijvoorbeeld met het nationale ABOARD-project, lukt om samen te werken over verschillende disciplines en sectoren heen. Ook tijdens de missie kreeg die samenwerking weer nieuwe vorm. Vanuit verschillende perspectieven dragen we allemaal bij aan een toekomst zonder dementie. Met aandacht voor de diagnostiek, predictie en preventie. Met medicijnen en met leefstijl. Met de sociale aanpak die uitgaat van wat mensen nog wél kunnen. En tegelijkertijd erkennend dat het gaat over een hele nare ziekte, met gerichte (medische) aandacht voor diagnostiek en behandeling. Want een geïntegreerde aanpak is nodig om de uitdagingen van dementie het hoofd te bieden.
Ga door