Willen Eikelboom
Gastblogger Willem Eikelboom is promovendus bij het Alzheimercentrum Erasmus MC in Rotterdam.
Relatie tussen veranderingen in gedrag en denkfuncties bij de ziekte van Alzheimer
De ziekte van Alzheimer leidt tot veranderingen in denkfuncties zoals geheugen, aandacht en taal. Daarnaast zien we ook vaak veranderingen in het gedrag en emoties. Voorbeelden zijn somberheid, prikkelbaarheid of initiatiefverlies. Naar mate de ziekte van Alzheimer vordert zien we dat denkfuncties langzaam achteruitgaan. We weten echter nog weinig over het beloop van veranderingen in gedrag en emoties bij de ziekte van Alzheimer.
Ons onderzoek laat zien dat veranderingen in gedrag en emoties al vroeg bij de ziekte van Alzheimer voorkomt. Daar waar denkfuncties langzaam maar gestaag achteruitgaan, gaan gedragsveranderingen zoals somberheid, prikkelbaarheid en initiatiefverlies erg op en neer. Daarnaast zien we grote verschillen tussen mensen met de ziekte van Alzheimer in de mate waarin zij gedragsveranderingen laten zien.
Belang van dit onderzoek
Voorheen werd veelal gedacht dat veranderingen in gedrag en emoties voornamelijk voorkomen bij mensen met vergevorderde dementie. Dit onderzoek laat echter zien dat deze veranderingen ook veelvuldig voorkomen bij mensen met slechts milde problemen in de denkfuncties en bij beginnende dementie. Daarnaast laat dit onderzoek zien dat het heel moeilijk is om te voorspellen of veranderingen in gedrag en emoties toe- of afnemen over tijd. Dit pleit voor een persoonsgerichte aanpak van gedragsveranderingen bij de ziekte van Alzheimer.
Amsterdam Dementia Cohort
Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van het Amsterdam Dementia Cohort. Dit cohort bestaat uit mensen die de geheugenpolikliniek van Alzheimercentrum Amsterdam hebben bezocht. Dit onderzoek is uniek omdat gedragsveranderingen zijn bestudeerd bij grote groep van 1524 patiënten waarbij abnormale eiwitten zijn vastgesteld die passen bij de ziekte van Alzheimer. Niet alle patiënten hadden dementie. Hierdoor was het mogelijk om te onderzoeken in hoeverre gedragsveranderingen ook voorkomen voordat er problemen in de denkfuncties zijn. Dit laatste bleek het geval te zijn.
BEAT-IT studie
Dit onderzoek is onderdeel van de BEAT-IT studie. Dit ZonMw Memorabel project is een samenwerking tussen onderzoekers van het Alzheimercentrum Erasmus MC (PI: Janne Papma) en Alzheimercentrum Amsterdam (PI: Rik Ossenkoppele). De BEAT-IT studie richt zich op de diagnostiek en behandeling van gedragsveranderingen bij de ziekte van Alzheimer.