Varianten van de ziekte van Alzheimer

Dementie is een algemeen begrip voor de achteruitgang van het denkvermogen en verandering van gedrag. Op onderstaande illustratie kunt u zien welke functies de verschillende onderdelen van de hersenen hebben:

Ziekte van Alzheimer

De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende oorzaak voor dementie. Zo’n 60 tot 70% van de mensen met dementie heeft de ziekte van Alzheimer. De meest gehoorde klacht bij de ziekte van Alzheimer betreft problemen met het geheugen. Er is ook een aantal zeldzame varianten van de ziekte van Alzheimer waarbij andere symptomen in het begin van de ziekte op de voorgrond staan.

Klachten en beloop

De varianten van de ziekte van Alzheimer komen met name voor bij relatief jonge patiënten. Ze worden gekenmerkt door een eigen specifieke combinatie van symptomen. Na verloop van tijd krijgen deze mensen, net als bij de ‘gewone’ ziekte van Alzheimer, meestal ook problemen met hun geheugen.

Links temporopariëtale variant

Bij deze variant hebben patiënten in het begin van de ziekte vooral problemen met taal, het uitvoeren van handelingen, zoals bijvoorbeeld het bedienen van apparaten, en problemen met rekenen. Deze problemen hangen samen met verlies van hersenweefsel in de linkerhersenhelft van de temporaal- en de pariëtaalkwab.

Frontale variant

Deze variant kenmerkt zich door gedragsverandering. Mensen met de frontale variant krijgen last van ontremming of juist initiatiefverlies. Daarnaast kunnen zij problemen krijgen met planning en overzicht. Deze symptomen worden veroorzaakt door verlies van hersenweefsel in de voorhoofdskwabben (frontaalkwabben).

Hoe kun je een variant van de ziekte van Alzheimer krijgen?

De oorzaak van Alzheimer is niet bekend. We weten dat er sprake is van stapeling van eiwitten (amyloid en tau), maar waarom dit gebeurt is nog onduidelijk. Ook is het onduidelijk waarom de ziekte bij sommige patiënten juist in bepaalde hersengebieden begint. De belangrijkste factor is de leeftijd.

In een klein aantal gevallen is erfelijkheid verantwoordelijk voor het ontstaan van de ziekte. In het laatste geval ontstaat de ziekte op jonge leeftijd (gemiddeld tussen de 30 en 50 jaar) en komt meestal bij meerdere personen in de familie voor. In dat geval is verwijzing naar een erfelijkheidsdeskundige (polikliniek Klinische Genetica) zinvol.

Kun je varianten van de ziekte van Alzheimer te behandelen?

De ziekte van Alzheimer is niet te genezen, maar wel te behandelen. Er zijn geneesmiddelen die bepaalde symptomen bestrijden, maar de reactie hierop is per patiënt verschillend. Een behandeling met medicijnen (rivastigmine, galantamine en memantine) dient altijd door de specialist te gebeuren. Deze evalueert samen met de patiënt en familie het effect van de medicijnen en controleert ook de bijwerkingen.

Bij ernstige gedragsveranderingen of stemmingsstoornissen kunnen medicijnen worden voorgeschreven. Het is aan te bevelen om geestelijk en lichamelijk actief te blijven en te zorgen voor een goede lichamelijke conditie en gezonde voeding