Digitale toolbox om op afstand subtiele veranderingen in het denkvermogen te meten
Datum: 31 maart 2022Alzheimercenter Amsterdam en het Canadese bedrijf Winterlight Labs werken samen aan de ontwikkeling van een digitale toolbox om op afstand subtiele veranderingen in het denkvermogen van patiënten met de ziekte van Alzheimer te meten. Dit samenwerkingsproject (DEFEAT-AD genaamd) wordt medegefinancierd door Health~Holland, Topsector Life Sciences & Health, en is beschikbaar gesteld ter stimulering van publiek-private samenwerkingen. Verwacht wordt dat de nieuwe digitale test geschikt is om het ziekteverloop van mensen met een beginnende ziekte van Alzheimer in kaart te brengen. Dat is belangrijk omdat onderzoekers op deze manier de werking van preventieve behandelingen preciezer kunnen meten.
Eén van de uitdagingen waar men tegenaan loopt in onderzoeken gericht op de vroegste alzheimerstadia, is het kúnnen meten van de allereerste, subtiele achteruitgang van het denkvermogen. Winterlight Labs en Alzheimercenter Amsterdam zullen samen een digitale toolbox gaan ontwikkelen, die op afstand deze achteruitgang kan meten. Dat geeft een beter beeld van het ziekteverloop in de vroegste ziektestadia, en leidt tot meer inzicht in de subtiele effecten van interventies op de cognitie van patiënten.
Spraak- en taalanalyse
In de nieuwe toolbox wordt de op machine learning gebaseerde technologie van Winterlight Labs geïntegreerd, waarmee korte spraakfragmenten geanalyseerd worden om de mate van cognitieve achteruitgang te detecteren. Het Artificial Intelligence-platform van Winterlight Labs meet spraak- en taalpatronen via honderden vocale biomarkers. Deze markers, akoestische en inhoudelijke kenmerken uit de spraak van patiënten, worden verzameld via een spraak-app met taaltaken op smartphones of tablets, en worden vervolgens geanalyseerd met behulp van ‘natural language processing’-technieken, om de spraakpatronen van patiënten objectief en nauwkeurig in kaart te brengen.
Wereldwijde monitoring
Sietske Sikkes, onderzoeker en universitair hoofddocent bij Alzheimercentrum Amsterdam en de sectie Klinische Neuropsychologie bij de Vrije Universiteit Amsterdam, zegt: “We kijken ernaar uit om samen met Winterlight Labs nieuwe wegen in te slaan door spraakanalyse te gebruiken om patiënten op afstand te kunnen volgen. Het ontwikkelen van nieuwe manieren waarmee we individuen in hun eigen omgeving op een nauwkeurige, minder belastende, en frequente manier kunnen testen, is cruciaal om een compleet beeld te krijgen van de impact van de ziekte. Door dit te doen, willen we een betere manier ontwikkelen voor de wereldwijde monitoring van de ziekte en een model opstellen voor het gebruik van digitale thuistests in de klinische praktijk.”
Toolbox valideren
Na de ontwikkeling zal de toolbox worden geëvalueerd in een grote groep mensen en gevalideerd door toepassing van data-analyse technieken om trends en patronen te ontdekken die geassocieerd zijn met de ziekte van Alzheimer. Vervolgens zullen de onderzoekers de toolbox valideren door de resultaten van tests te vergelijken met bestaande klinische tests en door veranderingen door de tijd heen te meten. Als laatste zal een stappenplan worden ontwikkeld om de toolbox te implementeren in klinisch onderzoek.