Vandaag om 11:45 uur verdedigt Kirsten Wesenhagen haar proefschrift getiteld: ‘Alzheimer’s disease pathophysiology: Investigating biological heterogeneity in cerebrospinal fluid’ aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Het doel van haar proefschrift was om biologische verschillen te onderzoeken tussen individuen met de ziekte van Alzheimer. Zij onderzocht hiervoor of er subgroepen van individuen met de ziekte van Alzheimer onderscheiden kunnen worden op basis van niveaus van het tau eiwit in hersenvocht. Zij vergeleek onder andere of deze subgroepen ook zouden verschillen in maten van klinische achteruitgang en andere alzheimer-gerelateerde biologische processen. Daarnaast onderzocht zij welke eiwitten, naast de klassieke biomarkers amyloïd en tau, gerelateerd zijn aan alzheimer, en hoe leeftijd, geslacht en dragerschap van de belangrijkste genetische risicofactor APOE ε4 zulke associaties zouden kunnen beïnvloeden. Tenslotte bestudeerde zij of niveaus van eiwitten gerelateerd aan synapsen (d.w.z., verbindingen tussen zenuwcellen in het brein), geassocieerd waren met geheugenfunctionering bij personen met vroege alzheimer. De resultaten laten zien dat verschillen in tau niveaus in hersenvocht, in ieder geval gedeeltelijk, biologische subgroepen binnen de ziekte van Alzheimer zouden kunnen weerspiegelen. Daarnaast laten de resultaten zien dat er naast amyloid en tau mogelijk veel andere processen gerelateerd zijn aan de pathofysiologie van de ziekte van Alzheimer.

De promotieplechtigheid vindt plaats in de Aula van het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit van Amsterdam. De verdediging van het proefschrift is ook online te volgen via het YouTube kanaal van bureau pedel – Vrije Universiteit Amsterdam (https://www.youtube.com/c/VUBeadlesOffice ).

Korte video promotie

In de onderstaande korte video legt Kirsten uit wat zij onderzocht heeft en wat de uitkomsten zijn van haar promotieonderzoek.

Vijf vragen aan Kirsten

Wie ben je?
Mijn naam is Kirsten Wesenhagen. Ik ben 30 jaar oud. Ik heb de afgelopen jaren promotie onderzoek gedaan bij Alzheimercentrum Amsterdam.

Waarom ben je onderzoek gaan doen?
Ik ben onderzoek gaan doen om beter te begrijpen wat er gebeurt in het brein bij de ziekte van Alzheimer. Om in de toekomst de verslechtering van hersenfuncties bij alzheimer tegen te gaan moeten we namelijk beter begrijpen wat er zich afspeelt in het brein.

Wat heb je onderzocht?
Mijn onderzoek ging over verschillen tussen mensen met de ziekte van Alzheimer. We keken hiervoor naar de hoeveelheden van bepaalde stoffen, namelijk eiwitten, in de vloeistof rondom het brein, het hersenvocht. Een voorbeeld hiervan is het tau eiwit, dat bij alzheimer samenklontert in het brein. Daarnaast keken we ook naar andere eiwitten die mogelijk een rol kunnen spelen bij het ontstaan van vroege alzheimer.

Wat heb je gevonden?
We vonden vier groepen binnen de ziekte van Alzheimer, met andere hoeveelheden van het tau eiwit in hersenvocht. De groepen met hoger tau bleken sneller achteruit te gaan in de hersenfuncties. Daarnaast vonden we ook dat andere eiwitten een rol spelen in het ontstaan van vroege alzheimer, bijvoorbeeld eiwitten uit verbindingen tussen zenuwcellen.

Wat levert dit op voor de patiënt?
De groepen van het tau eiwit kunnen mogelijk in de toekomst gebruikt worden om gerichter mensen met alzheimer te selecteren voor geneesmiddelenstudies of om beter het ziektebeloop te kunnen voorspellen. De andere eiwitten die samenhingen met vroege alzheimer zouden in de toekomst nieuwe aangrijpingspunten kunnen opleveren om alzheimer te behandelen.