Grote waardering voor onderzoek naar vetmetabolisme in hersenen

Neurowetenschapper Rik van der Kant (Vrije Universiteit Amsterdam en Alzheimercentrum Amsterdam UMC) en scheikundige Martin Giera (LUMC) hebben een Neurodegeneration Challenge Network (NDCN) subsidie toegewezen gekregen van het Chan Zuckerberg Initiative. Met deze subsidie van 1.6 miljoen dollar gaan zij samen met wetenschappers van National Institutes of Health (VS) verder met het in kaart brengen van het vetmetabolisme in de hersenen.

Uit onderzoek blijkt dat vetten, oftewel lipiden, een grote rol spelen bij diverse hersenziektes. Toekomstige medicijnen die aangrijpen op het vetmetabolisme (stofwisseling van vetten in de hersenen) hebben een grote kans om deze ziektes als Alzheimer en Parkinson te stoppen of zelfs te genezen. Met dit onderzoeksproject willen de wetenschappers bijdragen aan het beter begrijpen van hersenziektes en het versnellen van het ontwikkelen van medicijnen die aangrijpen op het verstoorde vetmetabolisme.

Cholesterolophoping bij Alzheimer mutaties

De subsidie is het vervolg op een startbeurs die zij 18 maanden geleden hebben ontvangen van het Chan Zuckerberg Initiative (CZI). Van der Kant: “Tijdens de startfase hebben de onderzoeksgroepen van Martin Giera en mij een nieuwe manier ontwikkeld om het vetmetabolisme in menselijke hersencelen in kaart te brengen. We hebben laten zien dat bepaalde vetten, voornamelijk cholesterol, ophopen in hersencellen met bepaalde Alzheimer mutaties.” Op basis van deze en eerdere ontdekkingen, starten de wetenschappers in het voorjaar van 2023 een klinische trial met mogelijk nieuwe hersencholesterol verlagende medicijnen.

Vervolgstudies bij andere hersenziektes

Bij de startfase van het project lag de focus op de ziekte van Alzheimer. In deze tweede onderzoeksfase gaan van der Kant en Giera testen of het vetmetabolisme ook verstoord is bij tenminste zes andere hersenziektes. “Samenwerking is een belangrijk criteria voor deze beurs, en we zijn dan ook erg blij om ons project verder uit te breiden met andere internationale experts op dit gebied zoals Priyanka Narayan (National Institutes of Health) en andere onderzoekers binnen het Neurodegeneration Challenge Network”, aldus van der Kant.

Neurodegeneration Challenge Network

Het NDCN brengt experimentele wetenschappers uit verschillende onderzoeksgebieden samen met computationele biologen en artsen om de fundamentele biologie van neurodegeneratieve aandoeningen te begrijpen. Dit project is een van de 16 projecten die in de tweede fase wordt gehonoreerd.