YOD-INCLUDED
Projectleiders: Prof. Dr. Y.A.L. Pijnenburg (leider werkstromen YOD-COHORT en YOD-CLINICAL) Prof. dr. R. Koopmans (Radboudumc, consortiumleider), Dr. C. Bakker (Radboudumc, leider werkstroom YOD-CARE)
Subsidiegever(s): ZonMW en de Hersenstichting
Looptijd: 2023-2026
Website: www.yod-included.nl
Over het onderzoek
Dementie op jonge leeftijd is vaak anders dan dementie op latere leeftijd. Mensen hebben bijvoorbeeld andere klachten, waardoor herkenning voor zorgverleners lastig is. Ook hebben mensen op jongere leeftijd andere zorgbehoeftes. Het samenwerkingsverband YOD-INCLUDED richt zich in onderzoek op mensen met dementie op jonge leeftijd. Onderzoekers, zorgorganisaties, ervaringsdeskundigen en patiëntenorganisaties werken samen met de ambitie om de kwaliteit van leven van jonge mensen met dementie te verbeteren.
De afkorting YOD staat voor Young-Onset Dementia (in het Nederlands: dementie op jonge leeftijd). ‘INCLUDED’ staat voor de inclusiviteit van het onderzoek dat we doen. Wij willen zoveel mogelijk jonge mensen met dementie en hun naasten aan ons onderzoek laten meedoen. Ook groepen die in eerder onderzoek niet altijd goed vertegenwoordigd waren. Denk bijvoorbeeld aan verschillende vormen van dementie, verschillende leeftijden en verschillende culture achtergronden.
Waarom onderzoek naar dementie op jonge leeftijd?
We spreken van dementie op jonge leeftijd wanneer iemand onder de 65 jaar dementie krijgt, of wanneer iemand later een diagnose dementie krijgt maar de eerste klachten of symptomen al voor de leeftijd van 65 jaar aanwezig waren. Onderzoekers doen speciaal onderzoek naar dementie bij jonge mensen, omdat dementie voor jonge mensen heel anders is dan voor ouderen.
Jonge mensen hebben vaak andere klachten. Zij hebben vaker gedragsveranderingen en spraakproblemen, en juist vaak geen of minder geheugenklachten. Dit maakt het lastig voor zorgverleners om de dementie te herkennen. Ook erfelijkheid speelt vaker een rol dan bij dementie op latere leeftijd, maar niet alle veranderingen van genen zijn bekend. Door hier onderzoek naar te doen, kan dementie straks eerder en beter bij jonge mensen worden herkend en vastgesteld.
De zorg en behandeling van dementie is bij jonge mensen ook anders dan bij ouderen. Jonge mensen hebben vaak nog een baan en hebben soms nog opgroeiende kinderen. Doordat zij midden in hun leven staan, hebben jonge mensen heel andere wensen rondom de zorg. Het is dan ook de bedoeling om de zorg en behandeling van dementie in de toekomst zo goed mogelijk op de behoeftes van jonge mensen aan te passen. Hiermee willen we de kwaliteit van leven van jonge mensen met dementie en hun naasten verbeteren.
Projectleiders:
Prof. dr. R. Koopmans (Radboudumc, consortiumleider)
Prof. Dr. Y.A.L. Pijnenburg (leider werkstromen YOD-COHORT en YOD-CLINICAL)
Dr. C. Bakker (Radboudumc, leider werkstroom YOD-CARE)
Onderzoekers:
Dr. F.H. Duits, drs. J. Groeneveld, dr. S. van der Lee, drs. L. van den Berg
- Alzheimer Centrum Limburg (Universiteit Maastricht)
- Alzheimercentrum Groningen
- Alzheimercentrum Erasmus MC
- Alzheimercentrum Radboudumc
- Hogeschool Leiden
- Erasmus Universiteit Rotterdam
- Alzheimer Nederland
- FTD Lotgenoten
- Vilans
- Kenniscentrum Dementie op jonge leeftijd
- De Waalboog
- De Wever
- Beweging 3.0